Ellende

Soms kom je bij je vrijwilligerswerk ook een hoopje ellende tegen. Zo ging ik van de week op bezoek bij Meneer en mevrouw P. Zij kan niet lopen zit heel de dag in een stoel en hij zorgt voor haar. Ik kom daar nu een paar weken. En ik zie meneer er gewoon onderdoor gaan. Hij maakt zich zorgen, maar moet ook alles regelen. Zij zit in die stoel en doet lelijk. Uit onmacht denk ik dan. Van de week belde ik aan, meneer deed open en ik zag aan gezicht dat het helemaal niet goed ging. Toen ik binnen kwam zag ik mevrouw in haar stoel met een gezicht als een donderwolk zitten. Ze deden stilzwijgend lelijk tegen elkaar. Ik begon vrolijk aan een praatje in de hoop dat ze wat los  kwamen. En ja hoor, meneer ging zijn hart luchten. Dat hij er niet meer tegen kon, dat zij ruzie maakte, dat hij haar zo weer naar het verzorgingshuis zou brengen. Zij liet duidelijk merken dat ze dat niet wilde ( ze kan heel moeilijk praten). Ik zei tegen meneer dat hij lekker even moest gaan wandelen, en dat ik op mevrouw zou letten en ook wat met haar zou babbelen. Ik hoopte wijzer te worden, wat er nu aan de hand was. Zo gezegd, zo gedaan. Maar dat is niet zo makkelijk met iemand die niet goed uit haar woorden kan komen. Uit haar woorden maakte ik op dat ze verdrietig was, dat ze wel lelijk tegen hem had gedaan, maar dat ze er niet meer  tegen kon. Waar ze verdrietig van was, en waar ze niet tegen kon daar ben ik tot nu toe nog steeds niet achter. Zelf denk ik dat het komt omdat ze niets meer kan. Maar dat verzin ik zelf. Ik weet ook niet wat er zich verder in zo’n week dat ik niet kom afspeelt. Meneer kan niet slapen, omdat hij drie keer per nacht gaat kijken bij zijn vrouw. Ik stel voor dat het misschien beter is als ze toch een paar keer per week naar de dagopvang gaat. Meneer zegt dat ze dat niet wil en begint te huilen als ze haar ophalen. En dat kan hij dan weer niet aanzien. Ik ben er even stil van, er is gewoon geen oplossing. Hij wil voor haar zorgen, maar gaat er aan kapot. Zij wil niet inde verzorging of naar de dagopvang. Dus blijft alles zoals het is en dat is volgens mij niet goed. Maar gelukkig hoef ik daarin geen beslissingen te nemen. Dat moet meneer doen. En ik hoop dat hij uiteindelijk wijs besluit….

Partner met alzheimer

Gisteren zijn we weer bij ze wezen eten, inmiddels zijn het vrienden geworden. Ankie en Jan. Ankie is 60 en heeft Alzheimer. Jan is haar partner. Ik heb al vaker over ze geschreven. Zij was mijn “alzheimermaatje”voordat ze in het verpleeghuis terechtkwam. We gaan altijd een keer in maand bij elkaar eten. Deze keer waren er twee maanden voorbij gegaan. Ik ben van haar geschrokken, ze is duidelijk heel erg achteruit gegaan. Een gesprek valt nu helemaal niet meer met haar te voeren. De plaat blijft steken. En dat is zo verdrietig.  Ik volg Jan de keuken in en begin een gesprek. Hij heeft verschrikkelijk last van stress. Kan geen rust vinden en kan ook niet verder met zijn leven. Hij wil niet alleen op vakantie. Begrijpelijk. Hij zegt heel verdrietig: wat moet ik dan, dan zit ik in een barretje ergens in Spanje als “vrijgezelle kerel”.  En dan?  Nee voor hem , voorlopig geen vakantie, dus ook geen rust. Hij zegt: Ik doe heel stoer, maar ik huil wat af. Ik knik. Ik kan heel ver meegaan in zijn gevoelens, maar ik kan niet alles begrijpen. Hij haalt Ankie nu ook niet meer ieder weekend op. Dat wordt hem teveel. Ze weet het toch niet meer. Al s hij haar komt halen, vraagt ze vaak: “wat kom jij nu doen?”. Dus ook dat gaat langzaam minder worden. Toen ze net in het verpleeghuis zat, had hij nog grote plannen, hij zou haar ieder weekend en iedere woensdag ophalen. Dan konden ze nog leuke dingen doen. Ik had toen al mijn twijfels, maar heb dat nooit tegen hem gezegd. Ik wist dat hij ermee zou gaan stoppen als hij er zelf aan toe was. Dat is dus nu. Hij kan er niet meer tegen. En zij is beter af, als ze in haar eigen omgeving zit. Dat is zo akelig. Hij vind dat hij haar tekort doet, maar wij vinden dat hij iets meer aan zichzelf moet gaan denken. Dat zeg ik ook. Ik zeg ook, dat ze het heel goed heeft waar ze nu zit, en daar lieg ik helemaal niets van. Ze zit met allemaal “jong dementerende”. Ze lopen de avondvierdaagse. Dat vind ze leuk. Denken wij. En heel triest, Jan zegt ook tegen mij, dat hij ook niet aan een andere partner zou kunnen beginnen zolang Ankie er nog is. En volgens hem kan dat nog wel even duren. Ik zeg: “als je een leuke vrouw tegen komt, zou ik de deur niet helemaal dichtgooien”. En hij zegt heel treurig :  “hoe moet ik met mezelf leven, als ik met een andere vrouw ga terwijl ik nog getrouwd ben, hoe moet ik dat mijn kinderen uitleggen?. Nee dat zou ik nooit kunnen… Daar kan ik geen antwoord op geven. Ik kijk hem alleen aan, en zie zijn verdriet.

Oude man

Ik ben op vakantie in Normandie en zit op mijn terras voor het huis, aan de overkant scharrelt een oude man rond in de tuin van een enorm huis. In en uit de garage en dan loopt hij naar de schuur. Ik begin te mijmeren dat op deze manier oud worden toch niet zo heel erg moet zijn. Er wonen nog twee mensen in dat huis, en ik neem maar voor het gemak aan dat dat een zoon of dochter met partner moet zijn. Die zorgen dus voor hem. Mijn fantasie gaat met me op de loop. Je woont in Frankrijk, je hebt een lieve dochter die je in huis neemt als je heel oud bent, je woont vlak bij het strand en je kan de hele dag in de tuin rondscharrelen. Goh, wat wil je nog meer. En dan loop je een dag te wandelen op je geliefde strand en Beng, je gaat hemelen. Dit roep ik ook nog maar even naar de meegekomen familieleden die allemaal in het zonnetje een boek zitten te lezen. Ze kijken allemaal een beetje meewarig naar mij. Ze hebben natuurlijk geen flauw idee waar mijn fantasie vandaan komt. Ik kom hier in Nederland bij veel dametjes op bezoek in verpleeghuizen en verzorgingshuizen. Mijn tante woont dan nog in haar eigen huisje maar dat is toch wel een uitzondering. En volgens mij gaat er niets boven wonen in je eigen huis, of dus zoals deze oude man, in huis met een van je kinderen. Ik blijf doorfantaseren in mijn ligstoel op het terras. Stel nu dat deze man Alzheimer heeft, dan weet hij helemaal niet meer dat hij in zo’n fantastische omgeving woont, vlakbij het strand. En dat hij iedere dag van de tuin naar zijn schuurtje loopt. Voor hem is het dan helemaal niet zo bijzonder. Mijn moeder zou het in het begin van haar Alzheimer geweldig hebben gevonden. Maar dat zou al snel weggegleden zijn. Weg uit haar hersenen.  Zij heeft de laatste jaren van haar leven in het verpleeghuis doorgebracht. Dus ik hoop dat deze oude man in het besef is van hoe veel geluk hij heeft. Ik denk het niet, voor hem is het waarschijnlijk heel gewoon. Ook goed, denk ik. En dan gaat mijn fantasie de andere kant op: stel dat die kinderen helemaal niet aardig voor hem zijn, maar hem juist naar buiten sturen zo van : “Pa, word het niet eens tijd dat je in het schuurtje gaat kijken?” En blijf voorlopig een tijdje weg”. Dat ze hem eigenlijk zat zijn, maar in zijn huis wonen. En hem dus niet weg kunnen sturen. Op dit moment zie ik dat de jongere vrouw liefdevol een arm om hem heen slaat. En hem de trap op helpt. Gelukkig denk ik, hij heeft het goed.